โลก คืออะไร ? มนุษย์เปลี่ยนโลกได้แค่เพียงเปลี่ยน "ลมหายใจ" จริงหรือ ?

Tags :

คำว่า โลก ซึ่งคนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจโดยความหมายแคบ ๆ ว่า โลกเป็นเพียงดาวเคราะห์ดวงกลม ๆ ที่อยู่ในระบบสุริยจักรวาลเท่านั้น

แต่สำหรับความหมายของโลก ในทางพระพุทธศาสนายังมีความหมายที่กว้างกว่านั้น ดังนั้นเราควรทำความรู้จักความหมายของโลก ให้ถ่องแท้ว่า โลก คือ อะไร

โลก 1 ความหมายของ โลก ในโลกสูตรกล่าวว่า มี 3 โลก คือสัตวโลก สังขารโลก โอกาสโลก (หรือ อากา โลก) ในโลกทั้ง 3 นั้น หมู่สัตว์ทั้งหลายที่เนื่องด้วยอินทรีย์ ที่เป็นไปด้วยสามารถแห่งการสืบต่อ แห่งรูปธรรม อรูปธรรม และทั้งรูปธรรมและอรูปธรรม ชื่อว่าสัตวโลก โลกที่แยกประเภทออกไปเป็น พื้นดิน และภูเขาเป็นต้น ชื่อว่า โอกาสโลก ขันธ์ทั้งหลายในโลกทั้งสอง ชื่อว่าสังขารโลก

โลก 2 แปลว่า แผ่นดิน หมายถึง มนุษย์ โดยปริยายหมายถึง (1) ส่วนหนึ่งแห่ง
กลจักรวาล เช่น มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก (2) ดาวเคราะห์ดวงหนึ่งซึ่งมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 5 ในระบบสุริยะ เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย ลักษณะอย่างลูกทรงกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลางที่ศูนย์สูตร ยาว 12,755 กิโลเมตร ศูนย์กลางที่ขั้วโลก ยาว 12,711 กิโลเมตร มีเนื้อที่บนผิวโลก 510,903,400 ตารางกิโลเมตร

เราจะร่วมกันเปลี่ยนแปลงโลกได้อย่างไร ????

แหล่งภาพจาก LinkedIn

โลก 3 จากคำสอนของพระมงคลเทพมุนี ( สด จนฺท สโร) ที่แบ่งเป็น 3 โลก ตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่ขยายความเพิ่มเติมเพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้นดังนี้ คือ

1. สัตวโลก ได้แก่ จิตใจ หรือ เห็น จำ คิด รู้ ของ สรรพสัตว์ทั้งหลาย

2. ขันธโลก ได้แก่ ขันธ์ 5 ตั้งแต่ขันธ์ 5 ของ สรรพสัตว์ของมนุษย์ เทวดา อรูปพรหม จนถึง กายธรรมโคตรภู กายธรรมพระโสดาบัน กายธรรมพระ กิทาคามี กายธรรมพระอนาคามี และ กายธรรมอรหันต์

3. อากาโลก ได้แก่สิ่งแวดล้อม ตั้งแต่สิ่งแวดล้อมที่ติดตัวเราขยายออกไปโดยรอบไปถึง ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว ถึงจักรวาลต่าง ๆ แสนโกฏิจักรวาล อนันตจักรวาล ขยายใหญ่โตขึ้นไปเรื่อย ๆ ไม่มีขอบเขต ไม่มีที่สิ้นสุด

จากความหมายที่ได้รวบรวมมานั้น ทำให้เราทราบว่าโลกมิได้มีความหมาย เพียงแค่เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตเท่านั้น แต่คำว่า โลกยังมีความหมายที่ลึกซึ้งและมีนัยสำคัญอย่างน้อย 3 นัย ตามความหมายของโลกในความหมายที่ 3 คือสังขารโลกสัตวโลก และโอกาสโลกที่มีความหมายกว้างเช่นนี้ เนื่องจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงรู้แจ้งสิ่งทั้งปวงในโลกด้วยญาณทัสสนะอันแม่นยำของพระพุทธองค์ ไม่มีสิ่งใดจะบดบังความรู้ของพระองค์ได้ ดังนั้นพระพุทธองค์จึงสามารถจำแนกแยกแยะความจริงในสิ่ง ทั้งปวงได้อย่างถูกต้องตามความเป็นจริง

ดังนั้นเรื่องจักรวาล จึงหมายถึงโอกาสโลก อันเป็นที่อาศัยของหมู่สัตว์ทั้งหลาย

ส่วนคำว่า โลก ในความหมายว่า ที่อยู่อาศัยของมนุษย์ในชมพูทวีปที่เราอาศัยอยู่นี้ ก็เป็นส่วนประกอบหนึ่งของจักรวาล

พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) หลวงพ่อวัดปากน้ำภาษีเจริญ

แหล่งภาพจาก www.kalyanamitra.org

ดังนั้น จากความหมายที่พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้ให้ไว้ จะพบว่า โลกเรานี้ เกี่ยวเนื่องด้วย เหตุแห่งมนุษย์ กล่าวคือ ใจ ร่างกาย และสภาพแวดล้อม ต่าง ๆ นั้น เกี่ยวเนื่องและมีผลต่อกันอย่างไม่สามารถแยกจากกันได้ ดังตัวอย่างที่จะยกขึ้นมาเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายขึ้นดังนี้

แหล่งภาพจาก วัดพระธรรมกาย

พระพุทธศาสนา มีคำสอนที่ว่า เหตุทุกอย่างเริ่มที่ใจของมนุษย์ เมื่อมนุษย์มีจิตใจที่ร้อนรน จะบังคับให้อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายพลอยรีบเร่งร้อนรน ไปด้วย เช่นเมื่อเราโกรธ ใจเต้นแรงเร็วถี่ การสูบฉีดเลือดแรง ส่งผลให้ผิวหน้าแดง ผิวแดงตามไปด้วย การหายใจก็แรง ลมที่ออกมาผ่านจมูกก็เป็นลมที่ร้อน ไปด้วยเพราะอวัยวะภายในทำงานแรงและถี่ เมื่อมนุษย์โกรธกันมากขึ้น ลมร้อนมากขึ้น ใจที่โกรธบังคับให้กายกระทำสิ่งที่ต้องการล้างผลาญกันมากขึ้น สภาพแวดล้อมก็ร้อน เลวร้าย ตามไปด้วย

ดังนั้น พระมงคลเทพมุนี หลวงปู่วัดปากน้ำ จึงสอนให้มนุษย์ ทำใจหยุด ใจนิ่ง ไม่ให้เร่าร้อน การสูบฉีดเลือดก็เย็นลงตามปกติ ร่างกายก็ดำเนินไปด้วยความปกติ ท่านจึงมีคำสอนที่ว่า "หยุด เป็นตัวสำเร็จ" หมายถึง เมื่อใจหยุดโกรธ หยุดเร่าร้อน หยุดหลงมัวเมา หยุดอยากได้ของของผู้อื่น เมื่อนั้นจะสำเร็จทุกอย่าง หมายถึง มีสติอยู่กับเนื้อกับตัว ไม่ตกเป็นทาสของกิเลสของอารมณ์ จะทำงานหรือกิจการใดก็จะพบแต่ความสำเร็จ การหยุดใจให้นิ่งที่ดีและง่ายที่สุดคือการทำสมาธิ การสวดมนต์

บรรยากาศในห้องสวดมนต์

แหล่งภาพจาก วัดพระธรรมกาย

อีก 1 ตัวอย่าง กรณี บรรยากาศภายในห้องสวดมนต์ที่ทุกคนตั้งใจสวดมนต์พร้อมเพรียงกันด้วยใจระลึกถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้ปล่อยวาง ผู้สะอาดบริสุทธิ์แล้ว ใจก็จะนิ่งสงบเย็น ไม่หวังอยากได้สิ่งใด ณ ขณะนั้น ซึ่งก็ย่อมส่งผลให้สภาพแวดล้อมบริเวณนั้น สงบเย็นไปด้วย

บรรยากาศภายในห้องเล่นการพนัน

แหล่งภาพจาก คันปาก

แต่ถ้าอีก 1 บรรยากาศ เช่นบรรยากาศภายในห้องเล่นการพนัน ที่ทุกคนมีใจที่อยากได้ของของคนอื่นคือเงินในกระเป๋าของผู้อื่น ย่อมเกิดความโลภ ไม่นิ่ง แม้กระแสลมหายใจ ย่อมร้อนรน กระหาย อยากได้ ลมหายใจในห้องเล่นการพนันนั้น ย่อมเต็มไปด้วยกระแสแห่งความเร่าร้อน ร้อนรน บรรยากาศคงไม่นิ่งสงบเย็นได้อย่างแน่นอน

บรรยากาศในพื้นที่นั่งสมาธิ

แหล่งภาพจาก Wallpaper

ดังนั้น บรรยากาศโลกจะเป็นเช่นไร ย่อมขึ้นกับมนุษย์นี่เอง ที่เป็นผู้บันดาลให้เป็นไปตามกระแสแห่งใจของแต่ละคน ถ้าโลกนี้ สวดมนต์กันมาก ย่อมส่งผลสงบสุขเย็นอย่างแน่นอน แต่ถ้ามีแต่ความโกรธ ความโลภอยากได้ของผู้อื่น ย่อมเต็มไปด้วยความร้อนรน เร่าร้อน ทำร้ายทำลายกันอย่างแน่นอน...แล้วอยากให้โลกนี้ร้อนหรือเย็นสงบ ก็ขึ้นกับใจของมนุษย์นี่เอง...ปีใหม่นี้ไปถือศีล ฟังธรรม สวดมนต์ ปฏิบัติธรรม เข้าวัดกันเยอะ ๆ นะครับ

เรียบเรียงโดย ต้นไม้ใกล้ฝั่ง

23 ธ.ค. 2559 เวลา 16.40 น.

อ่านเพิ่มเติมได้ที่ http://www.kalyanamitra.org/th/article_detail.php?i=5594