"ความฝัน" ในทางพระพุทธศาสนา ความฝันมีหลากหลายรูปแบบ บางครั้งฝันร้าย บางคราฝันดี บางทีฝันแล้วหลังจากนั้นไม่นานก็เกิดเหตุการณ์เหมือนกับในความฝันขึ้น พระพุทธศาสนาแบ่งความฝัน เป็น 4 ประเภท ดังนี้

1. ประเภทจิตนิวรณ์

         จิตนิวรณ์ คือ เมื่อเราตรึกตรอง เรื่องอะไรอยู่เป็นเวลานาน พอหลับก็เก็บเอาไปฝัน หรือตอนกลางวันหมกมุ่นอยู่กับเรื่องอะไร ตอนกลางคืนก็เก็บเอาไปฝัน ถ้าคิดเรื่องดี ๆ ฝันก็จะบรรเจิด แต่ถ้าเราวิตกกังวล เรื่องนั้นเรื่องนี้มากไป พอหลับก็จะฝันร้าย

         ความฝันในรูปแบบนี้ไม่ใช่สาระ คือไม่เป็นความจริง แต่เกิดจากใจของเราที่ยังผูกพันเกาะเกี่ยวกับเรื่องราวต่าง ๆ อยู่จึงเก็บเอามาฝันนั่นเอง

2. ประเภทเทพสังหรณ์ คือ เทวดามาเข้าฝันดลใจ จริง ๆ แล้วเรามีเทวดารักษาคุ้มครอง โดยเฉพาะคนที่ทำความดีมาก ๆ สาเหตุหนึ่งเพราะเทวดาเขารู้ว่าตนเองเป็นเทวดาได้ด้วยบุญ

         ดังนั้น เขาจึงอยากได้บุญ แต่เทวดาเป็นกายละเอียด อยู่ในช่วงเสวยผล เข้าไปทำบุญเองไม่ถนัด ถ้ามนุษย์คนใดเป็นคนดี เขาก็จะมารักษาปกป้องให้ เขาจะได้มีส่วนแบ่งบุญด้วยในฐานะผู้สนับสนุน 

         ถ้าสังเกตดู จะพบว่า บางคราวเราจะรอดชีวิตอย่างหวุดหวิด หลายครั้งก็เพราะเทวดาดลใจให้แคล้วคลาดปลอดภัย

3. ประเภทบุพนิมิต

         บุพนิมิตคือ ความฝันที่มักจะเกิดกับผู้มีบุญ จึงมีความเป็นไปได้ร้อยเปอร์เซ็นเต็ม ยกตัวอย่าง ฝันของพระนางมหาสิริมายา ในตอนที่เจ้าชายสิทธัตถะจะเสด็จเข้าสู่พระครรภ์ พระนางฝันว่ามีช้างเผือกมาเวียนประทักษิณรอบปราสาท แล้วเข้าไปในครรภ์ของพระนาง นี่เองว่าเป็นบุพนิมิตว่าจะมีผู้มีบุญมหาศาลมาถือกำเนิด แล้วเป็นความฝันที่เกิดขึ้นจริงในเวลาต่อมา

4. ประเภทธาตุพิการ

        ธาตุพิการคือ อาการที่เราเผลอไปกินอะไรไม่ดีแล้วป่วยไข้ไม่สบาย ถึงคราวกลางคืนบ้างก็ฝันว่าตกเหว พอตื่นมาเหงื่อโซกไข้ขึ้น เป็นต้น ความฝันลักษณะนี้ไม่แม่น เพราะเป็นฝันที่เกิดจากสภาวะร่างกายที่ไม่ปกติ

        ความฝันทั้ง 4 รูปแบบ จิตนิวรณ์ เทพสังหรณ์ บุพนิมิต และธาตุพิการนั้นมีความแตกต่างกัน ความฝันประเภท "จิตนิวรณ์" และ "ธาตุพิการ" เชื่อถือไม่ได้ และความฝันประเภท "เทพสังหรณ์" เชื่อถือได้แต่ไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ ส่วนความฝันประเภท "บุพนิมิต" นั้นมีความแม่นยำมาก

อ้างอิงหนังสือ ขัดเกลาความคิด โดยพม.สมชาย ฐานวุฑฺโฒ M.D.,Ph.D.

ขอบคุณภาพจาก www.google.com