ถวายสังฆทานอย่างไรได้ชื่อว่าเคารพในทานเคารพในผู้รับ?
จากที่มีกระแสข่าวเรื่อง "สิ่งของไทยธรรมที่บรรจุอยู่ในถังสังฆทานสีเหลือง" ที่นำมาถวายพระ พระครูอมรสุตกิจ เปิดเผยว่า“ปัจจุบันพบปัญหาของในสังฆทานที่นำไปบริโภค โดยเฉพาะน้ำและอาหารแห้ง มักเกิดปัญหา ไม่สามารถนำไปบริโภคได้ http://winne.ws/n17170
จากที่มีกระแสข่าวเรื่อง "สิ่งของไทยธรรมที่บรรจุอยู่ในถังสังฆทานสีเหลือง" ที่นำมาถวายพระ พระครูอมรสุตกิจ เปิดเผยว่า“ปัจจุบันพบปัญหาของในสังฆทานที่นำไปบริโภค โดยเฉพาะน้ำและอาหารแห้ง มักเกิดปัญหา ไม่สามารถนำไปบริโภคได้เพราะถูกนำมาใส่รวมไว้ในถัง ซึ่งในถังสังฆทานจะรวมเอาทุกอย่างใส่ไว้ เช่น สูบู่ผงซักฟอก ซึ่งมีกลิ่นฉุนแรง
ผ้าอังสระ ผ้าอาบน้ำฝน หรือจีวร บางครั้งพระสงฆ์ก็ไม่สามารถนำไปใช้ได้จริงๆ รวมถึงกล่องสังฆทานยา ที่บรรจุยาไว้ในกล่อง บางครั้งพระไม่มีความเข้าใจเรื่องการใช้ยา อาจรับประทานผิดหรือไม่ถูกต้องตามอาการ ดังนั้น พุทธศาสนิกชนที่มีความตั้งใจทำบุญ ได้ช่วยกัน แยกสังฆทาน ระหว่างของใช้ส่วนตัว กับของที่รับประทานได้ออกจากกัน หรือนำมาเฉพาะสิ่งของที่พระจำเป็นเท่านั้น”
(ที่มา: http://www.amarintv.com/news-update/news-1636/60925/)
สิ่งของที่อยู่ในถังเหลือง อาจเป็นของที่มีคุณภาพต่ำจนใช้งานไม่ได้ ผู้ถวายได้ชื่อว่าถวายทานไม่ประณีตแม้ตนเองก็คงไม่ใช้
สิ่งของที่อยู่ในถังเหลือง อาจเป็นของที่มีคุณภาพต่ำจนใช้งานไม่ได้ หรือแม้แต่มี "การถวายสังฆทาน ด้วยอาหารสุนัขแด่พระภิกษุสงฆ์” ก็เคยเป็นประเด็นวิพากษ์วิจารณ์ถึงความเหมาะสมไหม? ถวายได้หรือเปล่า? จากเหตุการณ์ดังกล่าวบ่งบอกว่า ยังมีชาวพุทธหลายท่านที่อาจไม่ทราบหรือดูเบาถึงการเลือกสิ่งของที่ถูกต้อง เหมาะสม และจำเป็นที่จะนำมาถวายพระ
วันนี้จึงนำความรู้เรื่อง หลักการถวายทานและของที่ควรจะถวายพระ เพื่อเราจะได้บุญเต็มเปี่ยมและปลื้มในทานที่ได้ตั้งใจถวาย มาฝากค่ะ
การถวายภัตตาหารหรือไทยธรรมเป็นสังฆทานนี้ พระพุทธองค์ทรงสรรเสริญ ว่า เป็นบุญใหญ่ ได้อานิสงส์มากกว่าการถวายจำเพาะเจาะจงภิกษุรูปหนึ่งรูปใด ที่เรียกว่า ปาฏิปุคคลิกทาน เพราะฉะนั้นตั้งแต่โบราณเมื่อจะทำบุญ พระท่านจึงสอนว่าให้ถวายเป็นสังฆทาน เพราะพระสงฆ์เป็นประมุขของผู้หวังบุญ หมู่สงฆ์นี่แหละเป็นประมุขของผู้บูชา ใครอยากได้บุญใหญ่ก็ให้ทำบุญปรารภหมู่สงฆ์ ซึ่ง
พระสงฆ์นั้นหมายรวมถึงสมมติสงฆ์และพระอริยสงฆ์ โดยมีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข แม้พระองค์จะเสด็จปรินิพพานนานแล้ว
เมื่อกล่าวถวายภัตตาหารเป็นสังฆทานก็จะระลึกรวมไปถึงพระพุทธเจ้าเป็นประธานด้วย หากปรารภหมู่สงฆ์โดยมีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข ทำบุญด้วยจิตที่เลื่อมใสกันจริงๆ แล้ว "มหัคคตกุศล" จะบังเกิดขึ้นกับตัวเรา และจะส่งผลให้ได้สมบัติทั้งสามไปตลอดทุกภพทุกชาติ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน มนาปทายีสูตร ว่า
"ผู้ให้ของที่พอใจ ย่อมได้ของที่พอใจ
ผู้ให้ของที่เลิศ ย่อมได้ของที่เลิศ
ผู้ให้ของที่ดี ย่อมได้ของที่ดี
ผู้ให้ของที่ประเสริฐ ย่อมเข้าถึงฐานะอันประเสริฐ
นรชนใดให้ของที่เลิศ ให้ของที่ดี และให้ของที่ประเสริฐ
นรชนนั้น จะบังเกิด ณ ที่ใดๆ ย่อมมีอายุยืน มียศในที่นั้น"
เมื่อเรามีความตั้งใจในการทำบุญโดยการเลือกซื้อสิ่งของที่เป็นประโยชน์แท้จริงแก่พระสงฆ์ เช่น ของมีคุณภาพ หรือสิ่งของที่พระสงฆ์ต้องการ การเลือกให้แต่ของดี ของมีประโยชน์ ของสะอาดมีรสดี เป็นต้น ชื่อว่า เคารพในทานของตนและเคารพในผู้รับ
องค์แห่งการให้ (ที่ทำให้ได้อานิสงส์มาก)
๑. วัตถุบริสุทธิ์ (สิ่งของที่จะบริจาคทานต้องได้มาโดยสุจริต)
๒. เจตนาบริสุทธิ์ (ผู้ให้มีความบริสุทธิ์ใจ มุ่งให้เกิดความดี)
๓. บุคคลบริสุทธิ์ (ผู้ให้และผู้รับ ต้องมีศีล มีธรรม)
ก่อนให้ทาน ก็มีความดีใจ....ขณะให้ทาน ก็มีความเลื่อมใส.....หลังจากให้ทาน ก็มีความเบิกบานใจ ไม่เสียดายในภายหลัง
เมื่อผู้ใดมีเจตนาบริสุทธิ์ครบทั้ง ๓ ระยะอย่างนี้ ย่อมได้บุญมาก มีอานิสงส์ใหญ่
ถวายเครื่องไทยธรรมเครื่องใช้ หนังสือธรรมะและผ้าไตร
สำหรับวัตถุทานหรือสิ่งของที่ให้นั้นก็มีหลายอย่าง กล่าวกว้างๆ ก็ได้แก่ ปัจจัย ๔ คือ จีวร ซึ่งรวมทั้งเครื่องนุ่งห่มด้วย บิณฑบาต ซึ่งรวมทั้งอาหารเครื่องบริโภคทุกอย่าง เสนาสนะ ที่อยู่อาศัย คิลานเภสัช คือยารักษาโรค
นอกจากนี้ ข้อมูลจากรายการจุดเปลี่ยนได้ไปสอบถามพระสงฆ์จำนวนหนึ่ง แล้วจัดอันดับสิ่งของสังฆทาน ตามความจำเป็นในการใช้งาน รวม ๑๐ อันดับซึ่งเรียงจากจำเป็นมากสุดไปน้อยที่สุดได้ ดังนี้
อันดับที่ ๑ เครื่องเขียนและอุปกรณ์การเรียน เนื่องจากในปัจจุบันพระสงฆ์ส่วนใหญ่มีโอกาสในการศึกษา จึงมีความจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์การเรียน โดยเฉพาะหนังสือนักธรรม หนังสือบาลี สมุด กระดาษ ปากกา และดินสอ เพราะต้องใช้ในการศึกษาพระธรรม
อันดับที่ ๒ มีดโกน ควรเลือก ใบมีดโกนตราขนนก (Feather) หรือยี่ห้อ Gillette ยิลเลตต์ เนื่องจากพระต้องโกนผมทุกวันโกน แต่ใบมีดยี่ห้ออื่น พระใช้โกนผมแล้วเลือดสาด !!! ท่านจึงใช้ได้แค่ ๒ ยี่ห้อนี้เท่านั้น อนึ่ง ใบมีดตราขนนกจะคมกว่ายิลเลตต์ ใช้ในการโกน?ครั้งแรก ส่วนยิลเลตต์จะใช้เก็บความเรียบร้อยอีกครั้ง
ถวายผ้าไตรจีวร
อันดับที่ ๓ ผ้าไตรจีวร แม้จะเป็นสิ่งที่พบเห็นในชุดสังฆทาน แต่ส่วนใหญ่มักเป็นของที่ไม่ได้ขนาดและไม่มีคุณภาพ ดังนั้นผู้ถวายสังฆทาน ควรเลือกอย่างเหมาะสม เช่น ผ้าไตรจีวรที่ทำจากผ้ามัสลิน เพราะเนื้อผ้าเหมาะสมกับสภาพอากาศร้อนชื้น
อันดับที่ ๔ หนังสือธรรมะ สารคดี นิตยสาร หรือหนังสือที่ให้ความรู้อื่นๆ หากไม่สะดวกนำสิ่งของเหล่านี้มาถวายที่วัด สามารถสมัครสมาชิกรายปี หรือสั่งซื้อหนังสือจากสำนักพิมพ์เพื่อให้ส่งตรงถึงวัดเลยก็ได้
อันดับที่ ๕ รองเท้า แบบของรองเท้าที่นำมาถวายนั้น ควรดูตามความเหมาะสมของแต่ละพื้นที่ อาจลองสังเกตดูก็ได้ว่า แต่เดิมพระสงฆ์ที่วัดแห่งนั้นสวมใส่รองเท้าแบบใด
ถวายยารักษาโรค
อันดับที่ ๖ ยารักษาโรค ควรถวายยาดี มีคุณภาพ และเป็นยาสามัญทั่ว ๆ ไป ที่ใช้กันในชีวิตประจำวัน
อันดับที่ ๗ ผ้าขนหนู ควรเลือกผ้าขนหนูเนื้อดี สีสุภาพ ไม่ควรมีลวดลายฉูดฉาด และไม่จำเป็นต้องมีสีเหลืองแต่อย่างใด
อันดับที่ ๘ เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ ในยุคโลกหมุนตามเทคโนโลยี วัดต่างๆ จำเป็นต้องใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ในการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ซึ่งยังมีหลายวัดที่ยังขาดแคลนอุปกรณ์เหล่านี้อีกเป็นจำนวนมาก
อันดับที่ ๙ ผลิตภัณฑ์และชุดอุปกรณ์ทำความสะอาด เช่น น้ำยาล้างห้องน้ำ น้ำยาล้างจาน ไม้กวาด และไม้ถูพื้น
อันดับที่ ๑๐ แชมพูสระผม เนื่องจากพระสงฆ์ต้องใช้แชมพูในการชำระล้างหนังศีรษะก่อนการปลงผม ดังนั้น แชมพูจึงถือเป็นสิ่งจำเป็นอีกอย่างหนึ่งนั่นเอง
นอกจากสิ่งของใน ๑๐ อันดับข้างต้นนี้ ยังมีข้าวของเครื่องใช้อื่น ๆ ที่พระสงฆ์จำเป็นต้องใช้อีกมาก เช่น บัลลาสต์-สตาร์ตเตอร์ ที่ใช้คู่กับหลอดไฟ และการถวายปัจจัย ก็ถือเป็นการถวายสังฆทานอีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ใจบุญที่ไม่มีเวลาไปเลือกซื้อสังฆทาน
โดยเฉพาะช่วงนี้อยู่ใน "ฤดูเข้าพรรษา" เราชาวพุทธก็หมั่นหาโอกาสพาครอบครัวเข้าวัดทำทาน รักษาศีล และประพฤติปฏิบัติธรรมกันให้สม่ำเสมอ เมื่อเข้าวัดคราวใด อย่าลืมจัดชุดไทยธรรมไปถวายสังฆทานแด่หมู่สงฆ์กันด้วยเน้อ จะได้บุญที่มีอานิสงส์มากแบบปลื้มๆค่ะ
ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก