ดอกแก้ว

ชื่อพฤกษศาสตร์ : Murraya paniculate Jack
วงศ์ รูตาซีอี : Fam, Rutaceae

ชื่อท้องถิ่น ภาคเหนือเรียกว่า แก้วพริก ตะไหลแก้ว ได้แก่ แก้วขี้ไก่ แก้วลาย (สระบุรี), จ๊าพริก , จ้าพริก (ลำปาง), แก้วขาว (กลาง), กะมูงานิง (ปัตตานี), แก้วขี้ไก่ (ยะลา), เกาหลี่เฮียง (จีน)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นแก้วเป็นไม้พุ่มถึงไม้ยืนต้นขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านสาขาเป็นพุ่ม เปลือกสีน้ำตาลปนเหลืองอ่อน ใบออกเป็นคู่และเป็นใบรวมแบบขนนก ใบย่อยมีรูปไข่ หรือรูปไข่ที่ค่อนข้างยาว ใบมีกลิ่นหอม เมื่อส่องดูกับแสงสว่างจะเห็นจุดต่อมน้ำมันบนใบ ใบมีสีเขียวเข้มและเป็นมัน ก้านดอกสีเขียวอ่อน ดอกสีขาวมีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อดอก ผลสีหมากสวยงามมาก ขนาดเท่าผลมะแว้งเขื่อง ๆ รูปไข่รี ปลายผลทู่ สีส้มอมแดง ภายในมี 1-2 เมล็ด ผลสุกรับประทานได้

แก้วเป็นพันธุ์ไม้ที่ปลูกง่าย ตอนหรือหักชำได้ มีขึ้นประปรายตามป่าดิบทั่วไป และตามบ้านเรือนมักจะปลูกเป็นรั้วเป็นไม้ประดับ 

บางคนจึงนิยมนำดอกแก้วไปถวายพระ ใบของดอกแก้วเองก็ดูเป็นมันทั้งสองด้านตัดกับสีของใบที่เข้ม ๆ แล้วยิ่งสวย เมื่อต้นแก้วมีผล ผลของต้นแก้วจะเป็นรูปทรงรี หรือรูปทรงคล้ายไข่ ที่เปลือกของผลแก้วจะมีต่อมไขมันมองเห็นได้ชัดเจนค่ะ ผลอ่อนจะมีสีเขียว พอสุกมากขึ้นก็จะเปลี่ยนเป็นสีส้มอมแดง 

ต้นแก้ว นั้น มีสรรพคุณเป็นยาได้เกือบทั้งต้น ไม่ว่าจะเป็น “ก้านและใบ” ที่เราสามารถเก็บได้ตลอดทั้งปี จะเก็บสด ๆ มาใช้ หรือ จะตากแห้งไว้ก่อนค่อยนำมาใช้ก็ได้ประโยชน์ทั้งนั้น ทั้งก้านและใบต้นแก้ว ใช้เป็นยาระงับอาการเจ็บปวด หรือ แก้ผดผื่น บรรเทาอาการคัน ก็ได้ค่ะ แต่รสชาติของก้านและใบของต้นแก้วนั้น จะออกเผ็ดปนขมไปสักหน่อย หากมีอาการปวดฟันก็ให้นำไปต้ม แล้วเอาน้ำมาอมไว้สำหรับบ้วนปาก จะลดอาการลงได้

ส่วนที่เป็น “ราก” สามารถเก็บได้เฉพาะในช่วงฤดูหนาว และจำเป็นต้องล้างเอาดินออกให้หมด จนสะอาดนะคะ ค่อยนำมาหั่นเป็นแผ่น ๆ จากนั้นก็ตากแดดไว้จนแห้งแล้วก็เก็บขึ้นไว้ใช้ค่ะ รากต้นแก้วนั้น ก็มีรสเผ็ดปนขมเหมือนกับใบและก้าน แต่มีสรรพคุณช่วยลดอาการปวดเอว, บรรเทาอาการคันและลดอาการอักเสบจากแมลงกัดต่อยได้

 และถ้าหากเรานำ “รากและใบ” มาผสมกันก็จะได้ยาอีกขนานหนึ่ง มีประโยชน์ในการขับประจำเดือน แต่ถ้าเอา “ดอกและใบ” มาปรุงร่วมกันก็จะได้ยาที่มีสรรพคุณช่วยย่อยอาหาร, ลดอาการไขข้ออักเสบ, บรรเทาอาการไอ และ แก้เวียวหัวได้ค่ะ หากใครที่มีอาการกินเท่าไรก็ไม่อ้วน สงสัยตัวเองจะมีพยาธิมาแบ่งพื้นที่ร่างกายเข้าแล้วหล่ะก็ ให้นำแต่ “ใบ” ต้นแก้วมาต้มดื่ม ซึ่งจะช่วยขับพยาธิตัวตืด แก้อาการท้องเสีย หรือ ท้องบิดได้ค่ะ ส่วนที่เป็น “ผลสุก” ของต้นแก้วนั้น เราก็นำมารับประทานเป็นอาหารได้

สรุปประโยชน์

ใบ เชื่อว่าปรุงเป็นยาขับระดู แก้จุกเสียดแน่น เฟ้อ บำรุงโลหิต

ดอก นำมากลั่นเป็นของผสมในเครื่องหอม และเมื่อสังเกตจะพบว่าช่วยลดปริมาณยุงที่มารบกวนได้ด้วย(กลิ่นของดอกแก้ว)

ผลสุก รับประทานได้

ราก กำลังมีการทดลองว่ามีสารที่มีฤทธิ์เป็นยาคุมกำเนิดหรือไม่

เนื้อไม้ ละเอียดขัดตกแต่งได้ง่าย มีน้ำมันในเนื้อไม้จึงนิยมใช้ทำเครื่องเรือน ด้ามเครื่องมือ ไม้ถือ ไม้บรรทัด ด้ามปากกา ด้ามร่ม ทำแกะสลัก ซอด้วง ซออ 

ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์

ใบประกอบด้วย Volatile oil และ indole น้ำมันหอมระเหยของใบแก้วมีกลิ่นหอม ประกอบด้วยสารประเภท Sesquiterpenes จากการศึกษาวิจัยพบว่า ใบมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ Micrococcus pyogenes ver. Aureus และ E.coli

วิธีใช้

ใบแก้วใช้รักษาอาการปวดฟัน โดยนำใบสดตำพอแหลกแช่เหล้าโรง ในอัตราส่วน 1.5 ใบย่อยหรือ 1 กรัม ต่อเหล้าโรง 1 ช้อนชา หรือ 5 มิลลิลิตร และนำเอาน้ำยาที่ได้มาทาที่บริเวณที่ปวดฟัน

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับดอกแก้วหรือต้นแก้ว 12 เรื่อง

1. ดอกแก้วเป็นดอกไม้ที่อยู่ในวรรณคดี เรื่อง กาพย์เห่เรือ ตอนเห่ชมสวน "กลิ่นแก้วแก้วกลิ่นชัด พระพายพัดรำเพกระพือ นามแก้วดอกแก้วคือ แก้วเนตรพี่นี้ใช่ใคร ดอกแก้วสีขาวผ่อง ไม่เหมือนน้องตต้องติดใจ ขาวเหลืองเรืองเรื่อใส ในแหล่งหล้าหาไหนทัน"

2. แก้วหรือดอกแก้วถูกนำมาใช้ในการเขียนนิยายและนำไปสร้างเป็นละคร เช่น ละครเรื่อง ดอกแก้ว

3. ต้นแก้วเป็นดอกไม้ที่คนไทยโบราณนิยมปลูกไว้เพื่อเป็นแนวรั้วบ้าน

4. ความเชื่อโบราณ บ้านใดปลูกต้นแก้วไว้ประจำบ้านจะทำให้คนในบ้านมีความดี มีคุณค่าสูง เพราะคำว่า "แก้ว" นั้นหมายถึง "สิ่งที่ดีมีค่าสูงเป็นที่นับถือของคนทั่วไป" (ความเชื่อส่วนบุคคล)

5. ความเชื่อโบราณ บ้านใดปลูกต้นแก้วไว้ประจำบ้านจะทำให้เป็นคนที่มีจิตใจบริสุทธิ์ มีความเบิกบาน (ความเชื่อส่วนบุคคล)

6. ความเชื่อโบราณ ควรปลูกต้นแก้วไว้ทางทิศตะวันออกและผู้ปลูกควรทำการปลูกในวันพุธ (ความเชื่อส่วนบุคคล)

7. ต้นแก้วเป็นหนึ่งในสมุนไพรตำรับจีน ที่ถูกนำมาใช้ในการรักษาและบรรเทาโรคต่างๆ

8. ใบแก้ว จะมีรสปร่า หอม ใช้ทำสมุนไพรบรรเทาอาหารปวดฟัน ขับพยาธิตัวตื แก้บิ แก้ท้องเสีย และใช้เป็นยาขับประจำเดือน

9. รากแก้ว มีรสเผ็ด ขม ใช้ทำยาแก้ปวดเอว แก้ผื่นคันที่เกิดจากความชื่นและแมลงกัดต่อย และใช้เป็นยาขับประจำเดือน

10. ดอกแก้ว ใช้ช่วยในการย่อย แก้ไขข้ออักเสบ แก้ไอ แก้เวียนศรีษะ

11. ผลแก้ว ใช้รับประทานเป็นอาหารได้

12. ดอกแก้ว เป็นดอกไม้ประจำจังหวัดสระแก้ว มหาวิทยาลัยศิลปากร โรงเรียนสระแก้ว

เขียนและเรียบเรียงโดย

http://gotensum.blogspot.com/2015/03/orange-jasmine.html

ที่มา http://www.oknation.net/blog/Akanit502/2007/12/09/entry-4

ที่มา http://www.salapanya.com/ประโยชน์ของดอกแก้วและสรรพคุณ

ขอบคุณภาพจากwww.google.com