ร่องรอยอารยธรรมพุทธโบราณ แห่งเมืองโขตาน บนเส้นทางสายไหม

Farhad-beg-yailaki buddha ภาพวาด พระไวโรจนพุทธเจ้า ราวพุทธศตวรรตที่10-11 ที่มีภาพพระพุทธเจ้าซ้อนอยู่กลางท้องและอก จากเมืองฟาร์ฮัด โขตาน

http://twoway.st/things/RRC6747

พระพุทธศาสนาเข้ามาสู่เอเชียกลางในพุทธศตวรรษที่2 โดยพระธรรมทูตสายพระมัชฌันติกเถระ และสายพระธรรมรักขิตเถระ ได้มาเผยแพร่ที่นี่ด้วย แต่ก็ไม่มีหลักฐานชัดเจนศูนย์กลางของพระพุทธศาสนาในเอเชียกลาง คือ เมืองกุฉา ต่อมาในพุทธศตวรรษที่7 พุทธศาสนาก็ได้ตั้งมั่นในเอเชียกลางบนทางสายไหม ทำให้เมืองต่างๆ เช่น โขตาน (ปัจจุบันคือเมืองเหอเถียน, แคว้นซินเจียง, ประเทศจีน ) กุชา และตูร์ฟาน (บ้างว่า เตอร์ฟาน) เป็นศูนย์กลางวัฒนธรรมที่เจริญรุ่งเรือง

ตามตำนานเล่าว่า ราชอาณาจักรพุทธโขตาน ก่อตั้งโดยพระราชโอรสแห่งพระเจ้าอโศกมหาราชที่ถูกเนรเทศออกจากอินเดีย

ออเริล สเติน(Sir Marc Aurel Stein) นักประวัติศาสตร์ สันนิฐานว่าพระพุทธศาสนาได้รับการอุปถัมภ์ให้เป็นศาสนาประจำราชธานีโขตาน เมื่อราวพุทธศตวรรตที่สาม

จากหลักฐานทางโบราณคดี ที่ขุดค้นพบ ทำให้ทราบว่า ในอดีตได้มีการสร้างวัดวาอารามและพระเจดีย์ ไว้มากมายในเมืองนี้

บันทึกของพระภิกษุฟาเสียน ผู้เคยเดินทางผ่านเมืองนี้เพื่อไปแสวงบุญที่อินเดีย กล่าวว่า

"เมื่อพระเหล่าภิกษุเข้าสู่หอฉัน เสขิยวัตของท่านเหล่านั้นดูโดดเด่นเรียบร้อยเหมาะสม มีการนั่งเป็นแถวเป็นแนว ทั้งหมดอยู่ในอาการสงบ ไม่มีแม้เสียงกระทบออกมาจากบาตรของท่านเหล่านั้น เมื่อพระภิกษุรูปใดต้องการภัตตาหารเพิ่ม ก็จะไม่ได้รับอนุญาติให้ส่งเสียงเรียก แต่จะใช้วิธีส่งสัญลักษณ์อวจนภาษาด้วยมือแทน"

นอกจากนี้ยังมีการค้นพบ วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาในแถบเอเชียกลางที่มีชื่อเสียง คือ คัมภีร์ซัมบาสต้า The Book of Zambasta ด้วยเช่นกัน

อ้างอิง

https://th.wikipedia.org/

https://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_in_Khotan

http://idp.bl.uk/4DCGI/education/symposium/goldenlight/index.a4d

http://www.transoxiana.org/Eran/Articles/tianshu.html

https://archive.org/details/Emmerick1968TheBookOfZambasta