การพัฒนาคน “ด้านที่อยู่อาศัย และสภาพแวดล้อม” มีความก้าวหน้ามากที่สุด รองลงมาคือ ด้านสุขภาพ ด้านชีวิตการงาน ด้านครอบครัว และชุมชน ด้านการคมนาคม และการสื่อสาร ด้านรายได้ ด้านการมีส่วนร่วม และด้าน “การศึกษา” มีความก้าวหน้าน้อยที่สุด

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ(ศสช.) หรือสภาพัฒน์ โดยสำนักพัฒนาฐานข้อมูลและตัวชี้วัดภาวะสังคม เผยแพร่รายงาน “ดัชนีความก้าวหน้าของคน “ (Human Achievement Index-HAI) ซึ่งเป็นเครื่องบ่งชี้ว่า การพัฒนาคนด้านใดมีความก้าวหน้ามากน้อยแค่ไหน ทั้งด้านสุขภาพ การศึกษา ชีวิตการงาน รายได้ ที่อยู่อาศัย สภาพแวดล้อม ชีวิตครอบครัว ชุมชน การคมนาคม การสื่อสาร และการมีส่วนร่วมในสังคม ดัชนีดังกล่าวพัฒนาขึ้นโดย UNDP ซึ่งรอบนี้จัดทำเป็นครั้งที่ 5 ของประเทศไทย เราสรุปสาระสำคัญบางส่วน โดยมีผลการวิเคราะห์ดังต่อไปนี้

ผลสรุปรายงานดัชนีความก้าวหน้าของคนด้านรายได้ พบว่า  จังหวัดที่มีรายได้ล้าหลังหรือเป็นจังหวัดที่มีคนจนมากที่สุดคือ แม่ฮ่องสอน เพราะเป็นจังหวัดที่มีรายได้เฉลี่ยของครัวเรือนต่ำที่สุด 8,821 บาทต่อเดือน ต่ำกว่ารายได้เฉลี่ยของครัวเรือนกรุงเทพถึง 5.6 เท่า มีสัดส่วนประชากรยากจนสูงที่สุดของประเทศ คือ 65.2% ของประชากรทั้งหมดในจังหวัด อีกทั้งเป็นจังหวัดที่มีความเหลื่อมล้ำด้านรายได้สูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศด้วย

ส่วนจังหวัดที่รองลงมา 4 จังหวัด คือ อำนาจเจริญ, กาฬสินธุ์, สกลนคร และปัตตานี 

แต่ในทางกลับกัน จากผลสำรวจกลุ่มตัวอย่างประชาชนอายุ 18 ปีขึ้นไปใน 77 จังหวัดทั่วประเทศจำนวนทั้งสิ้น 12,429 กลับพบว่า จังหวัดที่ประชาชนอยู่แล้วมีความสุขมากที่สุดอันดับหนึ่งได้แก่จังหวัดแม่ฮ่องสอน  แม่ฮ่องสอน (ผลการจัดอันดับจังหวัดแห่งความสุขของประเทศไทย อ่านได้ที่นี่)  ส่วนจังหวัดอำนาจเจริญมีความล้าหลังด้านรายได้สูงสุดเป็นลำดับ 2 เนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีสัดส่วนครัวเรือนที่มีหนี้สิน เพื่อการอุปโภคบริโภคสูงที่สุดของประเทศ คือสูงถึง 67.6% สูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศประมาณ 1.9 เท่า

ด้านจังหวัดที่มีความก้าวหน้าด้านรายได้มากที่สุด หรือจังหวัดที่คนรวยสุด  คือ ภูเก็ต และเป็นจังหวัดเดียวที่ไม่มีความยากจน ประกอบกับสัดส่วนครัวเรือนที่มีหนี้สินเพื่อการอุปโภคบริโภคต่ำมากเพียง 6.1% อีกทั้งความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ก็อยู่ในระดับต่ำด้วย ส่วนจังหวัดที่มีรายได้รองลงมาคือ สมุทรสาคร, กรุงเทพฯ, นนทบุรี และชลบุรี

อย่างไรก็ตาม แม้ว่านโยบายที่จะขจัดปัญหาความเหลื่อมทางเศรษฐกิจของประชาชนโดยรัฐบาลปัจจุบันจะเป็นเรื่องเร่งด่วน แต่ความล่าช้าก็ยังปรากฏอย่างชัดเจน จุดเด่น-จุดด้อย ความก้าวหน้าและล้าหลังทั้งหมดนี้ เป็นโจทย์ใหญ่ที่ผู้เกี่ยวข้องต้องลงไปแก้ไขให้ตรงจุดจริง ๆ

ขอบคุณที่มาและภาพประกอบ : Postjung.com  และ  https://www.loveisan.com/2017/06/18/ศสช-เผย-5-จังหวัดที่มีคนจ/